Sanal Hayat Keyifli Forumun Tek Adresi - Sesli Sohbet - Sesli Chat > Eğitim & Öğretim > İlköğretim > Fen Bilgisi » 5.sınıf 2. Ünite Maddenin Değişimi ve Tanınması

  • Yeni Konu aç Cevapla  
     
    LinkBack Seçenekler Arama Stil
  • Alt 06 Mayıs 2011, 18:35   #1
    Keyifli~Üye
     
    ReBeLLiouS - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
     
    Üyelik tarihi: 06 Mayıs 2011
    Mesajlar: 73
    ReBeLLiouS is on a distinguished road
    Puanlar: 2.971, Seviye: 1
    Puanlar: 2.971, Seviye: 1 Puanlar: 2.971, Seviye: 1 Puanlar: 2.971, Seviye: 1
    Üst seviye: 99%, 0 Gereken puan
    Üst seviye: 99% Üst seviye: 99% Üst seviye: 99%
    Etkinlik: 0%
    Etkinlik: 0% Etkinlik: 0% Etkinlik: 0%
    Standart 5.sınıf 2. Ünite Maddenin Değişimi ve Tanınması

    MADDENİN DEĞİŞİMİ VE TANINMASI

    Yağmur niçin yağar ?
    Sıcak havalarda yağmur yağarken soğuk havalarda kar yağmasının nedeni nedir ?
    Yağan yağmur ve kar sularına ne oluyor ki yerler kuruyor ?

    Yağan yağmur suları ve eriyen kar sularının bir kısmı toprak tarafından emilir bir kısmı akarsulara karışır bir kısmı da çukur yerlerde su birikintisi oluşturur. Güneş çıktığında toprak kurur su birikintileri giderek küçülüp kaybolur.
    Yeryüzündeki sular küçük damlacıklar halinde havaya karışır. Bu damlacıklara su buharı diyoruz. Suyun küçük damlacıklar halinde havaya karışmasına buharlaşma diyoruz.
    Havadaki su buharını soğuduğu zaman su damlacıkları hâlinde görebiliriz.
    Su buharının su damlacıkları hâlinde görülmesine yoğunlaşma denir.

    YAĞIŞLAR NASIL OLUŞUR ?
    Yeryüzündeki sular Güneş’in etkisiyle buharlaşır ve yükselir. Yükseklerde bulunan soğuk hava Su buharını çok küçük su damlacıklarına ya da buz kristallerine dönüştürerek bulutlar oluşur.
    Küçük ve yere düşmeyecek kadar hafif olan su damlacıkları havanın etkisiyle gökyüzünde dolaşır. Su damlacıkları birleşerek büyüyüp ağırlaştığında yağmur olarak yere iner.













    Yüksek bulutlardaki su damlacıkları soğuk havanın etkisiyle minik buz taneciklerine dönüşür. Bunlar birleşerek yeterli büyüklüğe ulaştığında kar taneleri şeklinde yeryüzüne düşer.






    Yağmur damlaları fırtına nedeniyle donar. Yere doğru inerken hava akımları bunları bir aşağı bir yukarı sürükleyerek daha büyük buz parçaları hâline getirir. Ağırlaşan buz parçaları yere düşer. Buna dolu denir.
    Havadaki su damlacıkları yeryüzüne yakın yerde soğuduğu zaman sis oluşur.
    Havadaki su buharı taş toprak ve yaprak gibi soğuk katı maddeler üzerinde gece yoğunlaşarak su damlacıklarına dönüşür. Bu damlacıklara çiy denir. Daha çok ilkbahar ve yaz mevsimlerinde sabah erken saatlerde görülür.






    Havadaki su buharı çok soğuk ilkbahar ve sonbahar gecelerinde donarak katılaşır. Toprak ve bitkiler üzerinde kar katmanı oluşur. Buna kırağı denir.





    DOĞADA SUYUN DOLANIMI





    Yeryüzündeki sularda güneş enerjisinin etkisiyle sürekli buharlaşma olur.
    Atmosfere yükselen su buharı atmosferin soğuk tabakalarında yoğunlaşarak yağmur dolu kar şeklinde tekrar yeryüzüne döner. Bu olaya suyun doğal dolanımı denir.
    Yeryüzündeki suların buharlaşması ile yoğunlaşması arasında bir denge vardır.
    Tabiatta suyun dolaşımı ve sürekliliği güneş enerjisi ile sağlanır. Çünkü buharlaşma ve yoğunlaşmanın gerçekleşmesi için ısınma – soğuma gerekir.

    Bulutlar nasıl oluşur ?
    Buharlaşma ile yoğunlaşmanın oluşmasını sağlayan temel şart nedir ?
    Havadaki su buharının yoğunlaşması sonucunda gerçekleşen yağış türleri nelerdir ?
    Doğadaki su dolanımını resim üzerinde açıklayınız.

    Enerji Kaynağı Güneş




    Güneş ışınları aniden yok olursa Dünya’ya neler olur ?

    Güneş merkezinde meydana gelen patlamalar sonucunda büyük miktarlarda enerji üretir. Ürettiği enerjinin büyük bir kısmı uzayda kaybolur. Bu enerjinin çok az bir bölümü ısı ve ışık olarak Dünya’ya gelir. Güneş Dünya’mızdaki hayatın devamını sağlar. Işığıbitkilerin besin ve oksijen oluşturmasını sağlar. Isısı atmosferi ısıtır buharlaşma ve yoğunlaşmayı sağlar. Yeryüzündeki bir çok enerjinin kaynağıdır.
    Güneş ışınları yeryüzündeki suları ısıtır ve buharlaştırır. Su buharları yoğunlaşarak yağmur kardolu olarak tekrar yeryüzüne iner. Akarsuları oluşturur. Güneş enerjisini elektrik enerjisine çeviren piller yapılmıştır. Bu piller hesap makinesi ve saat gibi araçlarda kullanılır. Bitkiler enerjisini üretmek için güneş enerjisinden yararlanır.

    Güneş enerjisi güneş panelleri yardımıyla toplanarak ısıya dönüştürülür ve bu yolla sıcak su sağlanıp konutlar ısıtılır ve sıcak su ihtiyaçları karşılanır. Yakıt olarak kullanılan odun kömür ve petrolden elde edilen ısı enerjisinin kaynağı da Güneş’tir.



    Isınan hava genleşir ve yükselir. Sıcak ve soğuk havanın yer değiştirmesiyle rüzgâr oluşur. Rüzgâr gücü ile elektrik üretilir. Bunu sağlayan güneş enerjisidir.

    Güneş enerjisi ışınlar hâlinde yayılır. Katı sıvı ve gaz maddelerin üzerine düşerek ısınmalarını sağlar. Kış mevsiminde güneş ışınları Dünya’ya yeterince dik
    gelmez. Kışın havaların ve suların soğuk olmasının nedeni budur.
    Sıcaklığı farklı olan maddeler birbirine temas ederse sıcaklığı yüksek olan maddeden düşük olan maddeye doğru ısı akar. Isı alışverişi her iki maddenin sıcaklığı eşit olduğunda sona erer.


    YAKITLAR
    Bulunduğumuz ortamı ısıtmak için hangi araçları kullanırız ?
    Isıtmada kullandığımız araçlardan nasıl ısı elde ederiz ?

    Bulunduğumuz ortamların ısınmasını sağlamak için soba kalorifer gibi araçlar kullanırız. Bu araçlar yakıtların yanmasıyla ısı verir. Yakıtların yanması için oksijene ihtiyaç vardır. Oksijen olmadan yakıtlar yanmaz. Bazı yakıtlar doğada olduğu şekliyle bazıları da işlendikten sonra kullanılır. Linyit doğal olarak petrol ise işlendikten sonra yakıt olarak kullanılır. Yakıtlardan sağlanan enerji; ısıtmaaydınlatma bazen de nesneleri hareket ettirme amacıyla kullanılır.

    FOSİL YAKITLAR
    Fosil yakıtlar çürüyen tarih öncesi bitki ve hayvanlardan milyonlarca yılda oluşmuş kömür petrol ve doğalgaz gibi yakıtlardır. Fosil yakıtlar yenilenebilir kaynaklar değillerdir.

    Isı enerjisi elde etmek için kullandığımız yakıtların büyük bir kısmı fosil yakıtlardır. Fosil yakıtlar ; birikmiş güneş enerjisinin depo edilmiş şeklidir. Bitki ve hayvanların kalıntılarıyla oluşur. Oluşumları milyonlarca yıl sürer. Genellikle kaya katmanlarının altında sıkışmış ve gömülmüş olarak bulunur.

    Kömür bataklıklardaki bitkiler ve bitkisel atıklardan oluşur. Kömürlerin oluşması milyonlarca yıl sürebilir.
    Petrol hayvan ve bitki atıklarından oluşmuştur. Karaların hemen altında ya da deniz altındaki yataklarda bulunur.
    Doğal gaz da petrol gibi karaların altındaki boşluklarda ya da deniz altında bulunur.





    Yakıt olarak kullanılan odun bitkilerden elde edilir. Bitkiler büyümeyi gelişmeyi ve besin yapmayı güneş enerjisi ile gerçekleştirir. Bu enerjiyi depo eder. Odun yakıldığında bu enerji ısı enerjisine dönüşür.

    Fosil yakıtlar nasıl oluşmuştur ?
    Fosil yakıtlar hangi amaçla kullanılır ?
    Fosil yakıtlar nasıl çıkarılır ve taşınır ?
    Fosil yakıtlar tükenir mi ?
    Fosil yakıtlar nasıl kullanılmalıdır ?

    YAKIT ÇEŞİTLERİ


    Katı Yakıtlar : Odun kömür.
    Sıvı Yakıtlar : Benzin mazot gaz yağı ve fuel-oil.
    Gaz Yakıtlar : Ham petrolden üretilen sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) doğal gaz

    Isı Cisimleri Hareket Ettirir






    Yakıtların oksijenle birleşerek yanması sonucunda oluşan ısı enerjisi harekete dönüşebilir.
    Yediğimiz besinler enerji verir. Besinlerden sağladığımız bu enerji ısı enerjisidir.
    Otomobiller; yakıtın motorda yanması sonucu oluşan ısı enerjisi ile hareket eder.

    ISI : Isı bir enerjidir. Diğer enerjilere dönüşebilir. Isı birimi joule (jul) olup kısaca ( j ) ile gösterilir.
    SICAKLIK : Sıcaklık bir enerji türü değildir. Birimi celsius (selsiyus)’tur. C ile gösterilir ve termometre ile ölçülür.
    Günlük hayatta ısı enerjisi birimi olarak kalori de kullanılır. Kısaca ( cal ) ile gösterilir.

    ISINMA – SOĞUMA
    Isının maddeler üzerindeki en belirgin etkisi ısınma ve soğumadır.
    Isınan maddelerin sıcaklığı artar soğuyan maddelerin sıcaklığı azalır.
    Yazın elektrik ve telefon telleri sarkar kışın ise gerginleşir. Bunun nedeni tellerin ısınması ve soğumasıdır.
    Maddeler ısıtıldıkça genleşir hacmi büyür. Bu duruma genleşme denir.
    Katılar ısıtıldıklarında az genleşir.
    Sıvılar ısıtıldıklarında katılardan fazla genleşir.
    Gazlar ısıtıldıklarında katılardan ve sıvılardan daha fazla genleşir.

    ısınma
    ---------->
    BÜZÜLME GENLEŞME
    < ----------
    soğuma

    Maddeler soğutulduğunda hacmi küçülür.
    Maddelerin hacimce küçülmesine büzülme denir.
    Katılar sıvılara göre daha az büzülür. Gazlar ise hem katılardan hem de sıvılardan daha fazla büzülür.
    Genleşme ve büzülme birbirinin tersidir.
    Her maddenin genleşme oranı farklıdır.
    Bazı maddeler az bazı maddeler çok genleşir.
    Çok genleşen madde çok büzülür az genleşen madde az büzülür.


    Genleşme ve Büzülmenin Olumsuz Etkileri
    Katı cisimler ısıtılır ve aniden soğutulursa çatlayıp kırılabilir.
    ****l ve ****lden yapılmış cisimler ısı aldıklarında genleşir. Böyle cisimler genleşmek için uygun yer bulamazsa eğilip bükülür kırılır.
    Genleşme oranı dikkate alınmadan çekilmiş elektrik ve telefon tellerinden kışın kopmalaryazın sarkmalar görülür.
    Demir yolu rayları ısının etkisi düşünülmeden döşenirse eğilip bükülür ve kazalara neden olur.

    Genleşme ve Büzülmenin Olumlu Etkileri
    Sıcaklığı ölçmek için kullandığımız termometreler sıvıların genleşmesinden yararlanılarak yapılmıştır.
    Genleşme oranı farklı iki ****lin kullanıldığı ****l çiftlerinden yararlanarak termostat yapılır. Termostat buzdolabının istenilen sıcaklıkta kalmasını sağlar.
    Elektrikli fırınlarda ütülerde sıcaklığı; kalorifer kazanlarında suyun sıcaklığını istenilen düzeyde tutmak için de termostat kullanılır.
    Kapağı sıkışmış şişe ve kavanozlar maddelerin genleşmesinden yararlanılarak kolayca açılabilir.
    Sıvılar ısıtıldığında ya da bulundukları ortamdan ısı aldığında buharlaşarak gaz hâline geçer. Sıvı buharlaşırken ortamdan ısı alır. Bulunduğu ortamı soğutur. Bu olaya buharlaşma denir.
    Gaz hâlindeki su buharı soğutulduğunda sıvı hâle gelmesine yoğunlaşma denir. Gaz yoğunlaşırken ısı verir. Ortamı ısıtır.
    Buharlaşma ile yoğunlaşma birbirinin tersidir.
    Yıkanıp dışarıya asılan çamaşırlar yaz mevsiminde daha çabuk kurur. Kış mevsiminde ise daha yavaş kurur.
    Yaz mevsiminde yağmurların oluşturduğu su birikintileri kısa sürede buharlaşarak kurur diğer mevsimlerde ise bu süreç daha uzundur.
    Bu durumlar bize sıcaklıkla buharlaşma arasında ilişki olduğunu gösterir.


    K A Y N A M A
    Aldığı ısı nedeniyle sıvı maddelerin yüzeyinde yavaş yavaş buharlaşma başlar. Isınmakta olan sıvının sıcaklığı yükselirken buharlaşma devam eder. Sıvı belirli bir sıcaklığa ulaşınca yüzeye doğru kabarcıklar oluşur. Sıvının her tarafından buharlaşma başlar. Sıcaklık sabit kalır. Sıvının sıcaklığının sabit kalarak buharlaşmanın hızlı bir şekilde devam etmesine kaynama denir.



    KAYNAMA BUHARLAŞMA
    Belli bir sıcaklıkta olur. Sıvının her tarafında ve hızlı olur.
    Ortamdan ısı alarak gerçekleşir. Her sıcaklıkta olur.
    Sıvının yüzeyinde ve yavaş olur. Ortamdan ısı alarak gerçekleşir.


    Sıvı hâldeki saf maddeleri ısıttığımızda sıcaklık yükselir. Sıcaklık belli bir noktaya geldiğinde ısı verilmesine rağmen değişmez. Isı almaya devam eder. Sıvı kaynamaya başlar ve sıcaklığı sabit kalır. Bu sıcaklığa kaynama noktası denir.

    Her saf maddenin kaynama sıcaklığı farklıdır.
    Ortam ve koşullar değişmedikçe bir saf maddenin kaynama sıcaklığı her zaman aynıdır.
    Saf maddeler kaynama sıcaklığına göre ayırt edilebilir.
    Bilim adamları kaynama sıcaklığını test ederek bir maddenin saf olup olmadığını ve türünü belirlerler.

    ERİME VE DONMA
    İlkbahar ve yaz mevsimlerinde bazen dolu kış mevsiminde kar yağar. Soğuk havalarda ise yeryüzündeki su birikintileri buz hâline gelir. Kar dolu ve buz suyun katı hâlidir.
    Dolu kar ve buz ısının etkisiyle eriyerek tekrar su hâline gelir.
    Suyun buz hâline gelerek katılaşmasına donma buzun su hâline gelmesine erime denir.
    Katı bir madde erirken bulunduğu ortamdan ısı alır.
    Sıvı bir madde donarken bulunduğu ortama ısı verir.
    Saf maddelerin erime ve donma sıcaklığı aynıdır. Saf bir madde hangi sıcaklıkta eriyorsa o sıcaklıkta donar.


    YOĞUNLUK (BİRİM HACİM KÜTLE)






    Maddelerin suda yüzmelerinin ya da batmalarının nedeni ağır ya da hafif olmalarından değildir. Ağır olan koca bir tomruk su üzerinde yüzerken hafif olan küçük bir taş hemen batar. Bunun nedeni maddenin boyutlarına göre ağır ya da hafif olmasıdır.


    Suda yüzme – batmanın tek başına kütle ya da hacimle ilgisi yoktur. Her ikisi ile birden ilişkisi vardır.
    Cismin kütlesi büyük hacmi küçük olursa batar.
    Bir cismin suda batması için daha ağır olması önemli değildir. Maddenin yoğun olması önemlidir.
    Suda batan madde yüzen maddeden daha yoğundur.
    Her maddenin yoğunluğu 1 ml hacmindeki kütlesi tartılarak bulunur.
    Maddenin 1 ml hacmindeki kütle miktarı yoğunluk ya da birim hacim kütle diye tanımlanır.



    Her maddenin birim hacim kütlesi farklıdır. Aşağıdaki tabloda bazı maddelerin birim hacim kütlesi verilmiştir.Bunu hep birlikte inceleyelim.




    Madde Birim hacim kütle (g/ml)
    Su 1
    Hava 00013
    Zeytinyağı 09
    İspirto 08
    Buz 09
    Alüminyum 27
    Bakır 89
    Benzin 07
    Demir 78
    Gümüş 105
    Altın 193


    Genellikle maddelerin sıcaklıkları arttıkça hacimleri genişler.
    Maddelerin katı hâlleri sıvı hâllerinden daha yoğundur.
    Su donarken yoğunluğu azalır buz su üstünde yüzer.


    YOĞUNLUK NİÇİN ÖNEMLİDİR ?

    Tek katlı binalar yoğunluğu az olan ahşap tuğla kerpiç gibi malzemeler kullanılarak yapılabilir.
    Çok katlı binaların yapımında kullanılan malzemelerde ise dayanıklılık fazla yük taşıma gibi özellikler aranır. Bu nedenle çok katlı binaların yapımında demir çelik gibi yoğunluğu fazla olan malzemeler kullanılır.
    Uçakların kolayca uçabilmesi için uçak yapımında demir yerine alüminyum kullanılır. Çünkü yoğunluğu demirden az olan alüminyum ayrıca demire göre daha hafif ve daha dayanıklı bir maddedir.
    ReBeLLiouS isimli Üye şimdilik offline konumundadır   Alıntı ile Cevapla
    Yeni Konu aç Cevapla  

    Bookmarks

    Etiketler
    5sınıf, değişimi, maddenin, tanınması, Ünite


    Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
     
    Seçenekler Arama
    Stil

    Yetkileriniz
    Konu Acma Yetkiniz Yok
    Cevap Yazma Yetkiniz Yok
    Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
    Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

    BB code is Açık
    Smileler Açık
    [IMG] Kodları Açık
    HTML-Kodu Kapalı
    Trackbacks are Açık
    Pingbacks are Açık
    Refbacks are Açık




    Tüm Zamanlar GMT +4 Olarak Ayarlanmış. Şuanki Zaman: 19:36.

    dekorasyon Endüstriyel Mutfak EKipmanları sanal ofis Kiralık Ofis | sanal ofis sanal ofis | sanal ofis | muadil toner | fantezi iç giyim fantezi giyim araç takip sistemleri | kişi takip sistemleri | Varlık takip sistemleri | filo takip sistemleri |
    istanbul travesti | izmir escort bayan izmir escort tuzla escort bursa escort bursa escort casino siteleri casino siteleri casino siteleri casino siteleri casino siteleri bahis siteleri istanbul travesti travesti forum |
    istanbul travesti Mekanları | istanbul travesti Haber | istanbul travesti Bilgi | istanbul travestileri | istanbul travesti | travesti | ankara travesti| ankara travesti | ankara travesti ankara travesti

    Search Engine Optimization by vBSEO 3.6.1

    1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428