Kanserin Ameliyata Bağlı Yan Etkileri - Sanal Hayat Keyifli Forumun Tek Adresi - Sesli Sohbet

**Sincap** · 06 Nisan 2012, 10:55

kanser tedavisinin yan etkilerikanserin radyoterapiye bağlı yan etkileri - kanserin kemoterapiye bağlı yan etkileriKanser tedavisinin yan etkilerinden sağlıklı doku ve organları korumak oldukça güçtür. Kanser tedavisi, kötü hücre ve dokuları ortadan kaldırmaya çalışırken, sağlıklı hücre ve dokulara da zarar verir. Tedaviye bağlı yan etkiler her hastada ortaya çıkmayabilir veya yan etkilerin derecesi hastadan hastaya değişkenlik gösterebilir. Kanser tedavisine hastanın vereceği reaksiyon ve yan etkiler, sorgulama, fizik muayene, kan testleri ve diğer testlerle yakından takip edilir.

Kanser tedavisi sonrası ortaya çıkabilecek yan etkilerin çoğu önlenebilir veya tedavi edilebilir yan etkilerdir. Tedaviyi uygulayan doktor ve hemşirelerden, kanser tedavisinin olası yan etkilerinin öğrenilip, tedavi sonrası ortaya çıkabilecek problemleri azaltmak veya ortadan kaldırmak için gerekli öneriler alınmalıdır. Yan etkiye neden olabilecek kanser tedavi metodları; cerrahi, radyoterapi (ışın tedavisi), kemoterapi (ilaç tedavisi), hormon tedavisi ve biolojik tedaviler/immünoterapi ve kök hücre (ilik) naklidir.

Kanserin Ameliyata Bağlı Yan Etkileri:

Ameliyata bağlı olası yan etkiler tümörün yerine, ameliyatın tipine, hastanın genel sağlık durumuna ve diğer faktörlere bağlıdır. Bu nedenle cerrahiye bağlı olası yan etkiler mutlaka ameliyatı yapacak cerrahlara sorulup öğrenilmelidir.

Genel olarak cerrahiye bağlı yan etkiler;

halsizlik, yorgunluk, ağrı, enfeksiyon, kanama, cerrahi bölgesinde oluşabilecek bölgesel problemler ve anesteziye bağlı ortaya çıkabilecek yan etkilerdir.

Cerrahiden sonra iyileşme süreci hastadan hastaya değişkenlik gösterebilir.

Kanserin Radyoterapi (Işın) Tedavisine Bağlı Yan Etkileri:

Radyoterapiye bağlı olası yan etkiler tedavi dozuna, hangi doku veya organa radyoterapi verildiğine bağlıdır. En sık görülen yan etkiler;

halsizlik, yorgunluk, iştahsızlık, cilt reaksiyonları (kızarma, bronzlaşma), boğazda yanma, yutma güçlüğü, bulantı, kusma, ishal ve lökosit sayısında düşmedir (lökopeni). Bu tür yan etkiler geçici olup, biri veya bir kaçı bir arada görülebilir ve genellikle tedavi eden hekim tarafından kontrol altına alınabilir.

Kanserin Kemoterapi (İlaç Tedavisine) Bağlı Yan Etkileri:

Kemoterapiye bağlı yan etkiler kullanılan kemoterapi ilaçlarına, hastaya uygulanan doza ve hastanın genel durumuna bağlıdır. Kanser ilaçları sadece kanser hücreleri üzerine değil, genellikle hızlı çoğalan diğer normal hücreler üzerinde de etkilidir. Bunların başında kemik iliğinde üretilen kan hücreleri gelir.

Kemoterapiye bağlı olarak, enfeksiyonla savaşan akyuvar (lökosit) sayısı, kanamaları önleyen veya durduran kan pulcuklarının (trombositler) sayısı ve dokulara oksijen taşıyan alyuvarların (eritrosit) sayısı düşebilir. Kan hücrelerinin sayısındaki azalma derecesi; hastaya, uygulanan kemoterapi ilaçları ve dozlarına bağlı olarak değişkenlik gösterir. Böyle bir yan etki gelişmesi durumunda hastalarda daha kolay enfeksiyon ortaya çıkabilir, kanamalar, ciltte kırmızı noktasal döküntü ve morarmalar oluşabilir ve hastalar kendilerini halsiz ve yorgun hissedebilirler.

Kemoterapi sonrasında ateş, herhangi bir enfeksiyon bulgusu, kanama, ciltte morarma, ileri derecede halsizlik oluştuğunda mutlaka takip eden hekimle irtibat kurulmalı, kan sayımı (hemogram,cbc) yaptırılmalı ve gerekirse antibiyotik, kan transfüzyonu ve trombosit transfüzyonu gibi tedaviler uygulanmalıdır. Kemoterapi sonrası kan değerlerinin düşük olduğu dönemde ortaya çıkabilecek özellikle enfeksiyon (genellikle ateş, boğaz ağrısı, öksürük, balgam, idrarda yanma, ishal, makat çevresinde ağrı gibi bulguların biri veya bir kaçı bulunur) ve/veya kanamanın hayati önemi vardır ve ölümle sonuçlanabilecek acil durumlardır. Bu nedenle kemoterapi sonrası ortaya çıkabilecek yan etkileri, uygulamayı yapan doktor ve hemşireden öğrenmeli, gerekirse kemoterapi sonrası önerilen bir tarihte kan sayımı yapılmalı ve acil durumlarda yapılacaklar önceden bilinmelidir.

Kemoterapiden en çok etkilenen hücrelerden bir diğeri de; yine hızlı çoğalan, ağızdan makata kadar olan sindirim sistemi hücreleridir. Uygulanan kemoterapi ilaçlarına ve dozlarına bağlı olarak hastalarda iştahsızlık, bulantı ve kusma, ishal ve ağız içinde yara gibi yan etkilerin biri veya bir kaçı görülebilir veya hiçbiri görülmeyebilir. Eğer ortaya çıkarsa, bunlar genellikle önlenebilir ve tedavi edilebilir yan etkilerdir ve tedaviden bir süre sonra kendiliğinden düzelir.

Kemoterapilerin yan etkilerinden biri de saç dökülmesidir. Kemoterapi kesildikten sonra hastanın saçları genellikle tekrar geri çıkar. Bazı kemoterapi ilaçları saç dökülmesine yol açmaz. Bazı erkek ve bayan hastada hastanın yaşına, kullanılan kemoterapi ilaçlarına ve dozlarına bağlı olarak geçici veya kalıcı kısırlık (çocuk sahibi olma yeteneğinin kaybolması) ortaya çıkabilir. Bu nedenle ilerde çocuk sahibi olmayı isteyen genç erkek hastalar için kemoterapi öncesi sperm saklatmak bir seçenek olabilir. Kemoterapi sonrası bayan hastalar erken menapoza girebilirler, ateş basmaları ve vajinal kuruluk görülebilir. Genç bayanlarda kemoterapi sonrası menstrüel (adet) periyodların tekrar başlama olasılığı vardır.

Kemoterapi sonrası dönemde; nadir de olsa, uygulanan ilaçlara ve dozlarına bağlı olarak hafif veya orta/ağır şiddette karaciğer, böbrek veya akciğer yetersizlikleri olabilir. Özellikle böbrekleri korumak için; hekim önerisi doğrultusunda, kemoterapi sırasında ve sonrasında yeterli sıvı almak önemlidir. Kemoterapi sonrası daha nadir görülen ve uygulanan kemoterapi ilacına ve dozuna bağlı olarak değişen kısa ve uzun vadede ortaya çıkabilecek başka olası yan etkiler de mevcut olup, bunların kemoterapiyi veren hekimle görüşülmesi gerekir.

alıntı

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)