20 Haziran 2013, 10:17 | #1 | ||||||||||||||||||||
Keyifli~Üye Üyelik tarihi: 28 Mart 2011
Mesajlar: 1.444
| Demans Belirtileri demans nedir - bunama - demens sebepleriDemans, günlük yaşamın normal aktivitelerini bozacak kadar, doğuştan olmayan ve bilinç kaybı ya da bilinçteki değişimlerinden kaynaklanmayan, en az 6 ay süreli zihinsel kabiliyet kaybıdır. Demans beyin hücrelerinin kademeli olarak ölmesinden kaynaklanan bir grup belirtiden oluşur. Demansta meydana gelen bilişsel yetenek kaybı hafıza, muhakeme, planlama ve kişilikte bozulmaya yol açar. Demans olan kişilerin çok büyük kısmı yaşlıdır, ancak bu durum yaşlanma sürecinin kaçınılmaz bir parçası değildir. Bunun yerine demans, spesifik beyin hastalıklarından kaynaklanır. En yaygın nedeni Alzheimer hastalığıdır, sonraki yaygın nedeni ise vasküler ya da multi-enfarktüs demanstır. Demansın yaygınlığını saptamak zordur, bunun nedeni kısmen farklı çalışmalardaki tanımların farklılığı, kısmen de yaşın ilerlemesiyle fonksiyonel kabiliyette normal bir azalma gerçekleşmesidir. Demans 65 ila 74 yaş arasındaki kişilerin %5-8’ini ve 75 ila 84 yaş arası kişilerin %20’sini etkiler. Tahmini olarak 85 ve üzeri insanların %30-47’sini etkilemektedir. 2-4 milyon Amerikalı, Alzheimer hastalığına sahiptir; bu rakamın 21. yüzyılın ortasına dek, nüfus yaşlandıkça 14 milyonu bulması beklenmektedir. Her ne kadar demans olan çoğu kişi zaten emekli olsa ve bu durum nedeniyle bir gelir kaybı yaşamasa da, demansın maliyeti de oldukça yüksektir. Finansal yük içinde aile üyelerinin bakıcılara verdiği ücret, ilaçlar, tıbbi yardım ve güvenlik sağlamak için evde gerçekleştirilen değişiklikler sayılabilir. Evde bakım ayda binlerce lirayı bulabilir. Demansın psikolojik maliyeti kolay saptanamaz ancak bu çok büyük olabilir. Demans olan kişiler kişilikleri ve yaşamlarındaki temel gerekliliklerin çoğunu kontrol edemezler ve yakınları bir aile üyesini kaybetmişken aslında demanslı kişinin artan bağımlılığının ve öngörülemezliğinin sorumlulukları ve yüküyle baş etmeye devam ederler. Demansın Belirtileri Demans, düşünme ve diğer zihinsel aktivitelerin yavaş yavaş bozulmasıyla kendini gösterir. Bu kayıp sonunda zihinsel fonksiyonu neredeyse her bakımdan etkiler. Demansın yavaş ilerlemesi, benzer belirtilere sahip olan ancak çok hızlı başlayan, bilinç düzeyinde değişikliklerin görüldüğü dalgalı bir süreç olan deliryumun tam tersidir. Ancak deliryum, bilhassa da demans olan kişi deliryum tetikleyici etkileri olan ilaçlar alıyorsa, demansa eşlik edebilir. Belirtileri şunlardır: Hafıza kaybı: Kısa süreli hafızanın kaybı genellikle fark edilen ilk belirtidir. Kişi cüzdan ve anahtarlar gibi değerli nesneleri yanlış yere koymaya başlayabilir, daha sonra randevularını, arabasını park ettiği yeri, eve dönüş yolunu unutmak gibi belirtiler başlar. Sonunda aile bireylerinin isimlerini ve yüzlerini unutmak gibi daha büyük hafıza kayıpları görülebilir. Soyutlama ve planlamada bozulma: Demans olan kişi bilindik görevleri yapma, aktiviteleri planlama ve olaylardan basit çıkarımlara ulaşma yeteneğini kaybedebilir. Dil ve kavrama bozuklukları: Kişiler orta seviyede karışık cümleleri takip edemeyebilir ya da anlamayabilir. Daha sonra kendi cümlelerini bile anlamayabilirler ve düşüncelerini söze dökmekte zorlanırlar. Yargı ve muhakemede azalma: Kişiler eylemlerinin sonuçlarını ayırt edemeyebilir ve davranışlarının uygunluğunu değerlendiremeyebilir. Davranışlar kaba ve saldırgan, aşırı cana yakın ya da agresif hale gelebilir. Kişisel hijyen ihmal edilebilir. Oryantasyon yeteneği kaybı: Kişiler açık ipuçları olsa da günün hangi saatinde olduklarını ayırt edemeyebilir ya da çok iyi tanıdıkları bir yerde olsalar bile bulundukları yeri çıkaramayabilirler. Bu bozukluk kısmen hafıza kaybından, kısmen de bozulan soyutlama kabiliyetinden kaynaklanır. Dikkat eksikliği ve artan huzursuzluk: Kişiler bir aktiviteye başlayabilir, birden ilgisini kaybedebilir ve sık sık gezinebilirler. Gezinme alışkanlığı, disoryantasyon ve hafıza kaybının eşlik ettiği durumlarda güvenlik sorunlarına yol açabilir. Kişi ocakta bir yemek pişirirken birden dikkati dağılabilir ve dolaşmaya çıkabilir. Kişilik değişiklikleri ve psikoz: Kişiler önceden zevk aldıkları aktivitelere ilgilerini kaybedebilirler ve daha pasif, daha kaygılı ve depresif hale gelebilirler. Hastalığın ileri aşamalarında sanrılar, şüphe, paranoya ve halüsinasyonlar ortaya çıkabilir. İnsomnia ve sık sık uyanma gibi uyku bozuklukları görülebilir. Apati: 2007 yılında Nebraska Üniversitesi Tıp Merkezi araştırmacıları tarafından yapılan dört yıllık bir çalışma apatinin demansın davranışsal bir belirtisi olabileceğini bildirmiştir. Çalışma araştırmacılarına göre apati –motivasyon kaybı– bir eylemi başlatamama ve devam edememe, ilgi kaybı, ilgisizlik, sosyal etkileşimlerde azalma, duygusal tepkilerde azalma ve içgörü eksikliği gibi belirtilerle tanımlanır. Çalışmaya göre primer demans olan kişilerin %80’inde apati görülür ve demansın şiddeti arttıkça bu oran da artar. Demansın Sebepleri Demans genellikle beyindeki düşüncelerden, hatıralardan, eylemlerden ve kişilikten sorumlu kısım olan serebral korteksteki beyin hücrelerinin dejenerasyonundan kaynaklanır. Bu alandaki beyin hücrelerinin ölmesi demans ile karakterize olan bilişsel bozulmayla sonuçlanır. Demansın en yaygın nedeni Alzheimer hastalığıdır (AH), tüm vakaların yarısı ila dörtte üçünden sorumludur. AH olan kişinin beyni iki anormal yapı ile tıkanır; bunlara nörofibriler yumaklar ve senil plaklar denir. Nörofibriler yumaklar bükülmüş protein lifleri kitleleridir. Senil plaklar ise nöronların bazı kısımlarını saran beta-amiloid tortulardır. Ancak bu yapıların neden oluştuğu bilinmemektedir. 2008 itibariyle araştırmalar iltihaplanma, kan akışında azalma, alüminyum ve serbest radikaller veya oksidanlar olarak bilinen beyinde toksik moleküler parçacıkların birikiminin rol oynayabileceğine işaret eder. AH’nin görülme sıklığı ile birkaç gen ilişkilendirilmiş olsa da bu genlerin gerçek rolü hala tam olarak bilinmemektedir. 2001’de araştırmacılar erken başlangıçlı Alzheimer ile ilişkilendirilen amiloid öncülü proteinde (APP) ender gelişen bir mutasyon keşfetmiştir. Bu keşif bilim adamlarını hastalık ve tedavisiyle ilgili yeni görüşlere yönlendirmiştir. Vasküler demansın tüm demansların %5-30’unda ortaya çıktığı tahmin edilmektedir. Genellikle bir dizi küçük inmeden (multi-enfarktüs demans) kaynaklanan beyne kan akışının azalmasından kaynaklanır. Diğer serebrovasküler nedenler, Frengiden kaynaklanan vaskülit, Lyme hastalığı ya da sistemik lupus eritematozus; subdural hematom ve subaraknoid kanamadır. Nedenlerinin genellikle ani ortaya çıkması nedeniyle, vasküler demansın belirtileri Alzheimer demansından çok daha ani başlamaya eğilimlidir. Belirtileri yeni inmelerin gerçekleşmesiyle beraber adım adım ilerleyebilir. AH’nin aksine vasküler demansın görülme sıklığı 75 yaş sonrasında daha düşüktür. Demansa neden olabilecek diğer durumlar şunlardır: AIDS Parkinson hastalığı Lewy cismi dokusu Pick hastalığı Huntington hastalığı Creutzfeldt-Jakob hastalığı Beyin tümörü Hidrosefali Kafa travması Multipl skleroz Uzun süreli alkol ve madde kötüye kullanımı Vitamin eksiklikleri: Tiamin, niasin ya da B12 Hipotiroidizm Hiperkalsemi alıntı Demansta Tıbbi Tedavi Demansta Alternatif Tedavi | ||||||||||||||||||||
Bookmarks |
Etiketler |
Demans Belirtileri |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
Seçenekler | Arama |
Stil | |
| |