PHP Nedir? Tarihçesi - Sanal Hayat Keyifli Forumun Tek Adresi - Sesli Sohbet

15 Mart 2012, 16:27

PHP Tarihçesi?

PHP 1994 yılında Rasmus Lerdorf tarafından web sunucusuna koyduğu özgeçmişinin kaç kişi tarafından okunduğunu izlemek için geliştirmeye başlanmıştır. İlk başta bu versyonlar halka açık olmamakla birlikte 1995 yılında Personal Home Page Tools adı altında diğer insanların kullanımına açık hale getirilmiştir. O yıllarda içerisinde çok basit bir iki makroyu anlayabilen ufak bir derleme motoru kişisel sayfalarda kullanılmaya alışık olunan bazi gereçleri bulunduran , misafir defteri , sayaç vb uygulamaları barındıran bir araçtı. 1995 yılında derleme motoru tekrar yazılarak adına PHP/FI V2 denildi ve bu sürüm Rasmus tarafından yazılan ve HTML form bilgilerini işleyebilen bir yapıya sahipti buna mySQL desteğinide ekleyince PHP/FI tam anlamıyla doğmuş oldu. Bir çok kişinin desteği ve kendi yazdıkları kodları paylaşmaları sonucu çok hızlı bir şekilde gelişti ve 1997 de Zeev Suraski ve Andi Gutmans tarafından tamamen yeniden yazılan derleme motoru PHP V3 için bir taban oluşturdu. Bundan yaklaşık bir iki ay önce PHP V4 çıktı ve bu sürümde PHP V3 gibi sıfırdan yeniden yazıldı.

PHP'ye Giriş

PHP, bir Script dilidir; yani kodları düz yazı dosyaları halinde kaydedilir ve kullanılacağı ortamda bir yorumlayıcı tarafından yorumlanır. Bu, PHP ile yazacağınız programları, derlemek yani ortaya bir EXE veya çalıştırılabilir başka bir dosya çıkartmaya gerek olmadığı anl***** gelir. Fakat PHP Script'lerinizi çalıştırabilmek için bu dili bilen bir programa ihtiyacınız vardır. Bu programın tek başına (komut istemci penceresinde veya terminal ekranında) çalışması mümkün olduğu gibi, Web Server tarafından da çalıştırılabilir olması gerekir. Başka bir deyişle Web Sunucu programının PHP anlar hale getirilmesini sağlamak zorundayız.

PHP yorumcusu, bugün Zend-çekirdeği adı verilen bir Scripting teknolojine dayalı olarak, Zeev Suraski ile Andi Gutmans tarafından sıfırdan, tamamen yeniden yazılmış bulunuyor. Zend, tıpkı Windows Script Host ve mesela Visual Basic for Applications (VBA) gibi, işletim sistemine kendisi ile uyumlu Script dilleriyle yazılmış programları çalıştırma imkanı kazandıran bir teknolojidir. Bugün bu dilin resmî adı "PHP: Hypertext Preprocessor" (Hiper-metin ön-işlemcisi) olarak değiştirildi, ve çeşitli Web Server'ların PHP dili anlaması için gerekli yorumlayıcıları yeniden üretlidi.

Peki ama PHP nedir?

PHP ile artık oturup her türlü işlevselliği sahip programlar yazabilirsiniz; yani PHP başlı başına uygulama alanları bulabilecek düzeye ulaşmıştır. Başka bir deyişle PHP ile oyun programından tutun veritabanı yönetimine kadar hemen her türlü programı yazabilirsiniz. PHP, Web Sunucu'ya bir takım işler yaptırmak için program yazma dilidir. Tıpkı CGI/Perl veya ASP ya da ColdFusion, Java (Javascript değil!) gibi! PHP kodları, oluşturacağımız HTML sayfalarında HTML etiketlerinin arasında kendi özel ayracı içinde yazılır:

<html>
<?PHP
echo ("Merhaba Dünya!");
?>
</html>

İster kişisel bilgisayarımızda, ister gerçek Internet ortamında olsun, bir Web Sunucu, ziyaretçinin (Internet istemci programının, Browser'ın) talep ettiği dosya adının uzatması olarak ".PHP," ".PHP2," ".PHP3," veya ".PHP4" görünce, kendine kendine, "Yine bana iş çıktı!" diye düşünür! Çünkü Web Server, uzatması ".htm" veya ".html" olan bir dosyayı, kendi sabit disklerinden birinde bulur ve zahmetsizce, ziyaretçinin bilgisayarına gönderir. Fakat, ".asp," .pl," ".cfm" gibi, ".PHP" uzatması, Web Sunucu'ya bu sayfayı olduğu gibi, alıp ziyaretçinin Browser'ına göndermek yerine, önce PHP yorumlayıcıyı çağırarak, ona teslim etmesi gerektiğini bildirir. PHP yorumlayıcısı (yani Windows ortamında PHP.exe veya 4'ncü sürümle gelen PHP4isapi.dll, Unix ve türevlerinde çalıştırılabilir PHP dosyası), kendisine teslim edilen bu belgede önce "<?PHP" ve "?>" ayraçları arasındaki PHP kodlarını seçerek alır ve gereği ne ise onu yapar. Bu ayraçların içinde kalan kodlar, bizim yapılmasını istediğimiz işlemin komutlarıdır. HTML ile yetinmeyip, PHP kullanmamızın sebebi, bu komutların HTML'in yapayacağı şeyleri yapmasıdır.

1-HTML'in yapamayacağı şeylerin başında, Web Sunucusu'nda yapılacak işler vardır. Sözgelimi HTML etiketlerini kullanarak, Web Sunucusu'ndaki bir veritabanı dosyasını açıp, içindeki verileri okuyamayız.
2-HTML yoluyla Web Sunucusu'nun sabit disklerindeki düz yazı dosyalarını da okuyamayız ve bu disklere dosya yazamayız.
3-HTML etiketleri ile Web ziyaretçimizden bilgi edinebilir ve bunları Sunucu'ya yollayabiliriz; ama o kadar! Bu bilgileri işe yarar şekle sokmak için bize Server'da çalışan bir program gerekir. Server'da çalışan program, EXE ve DLL veya JSP (Java Server Pages) gibi bir "gerçek program"; veya Perl, ASP ve PHP gibi Script diliyle yazılmış bir program olabilir.

Web Sunucu, ".PHP" uzatmasını görünce bu dosyayı PHP yorumlayıcısına verir ve o da "<?PHP" ve "?>" ayraçları içindeki kodları icra eder. Bu icraatın sonunda ortaya çıkan ürün eğer ziyaretçiye gönderilecekse, HTML etiketleri içinde gönderilir; yani ziyaretçi asla PHP kodlarını göremez.

Özetlersek, PHP bir CGI programlama dilidir; bu dille, Web Sunucusu ile Web ziyaretçisi arasındaki buluşma noktası olan CGI'da bilgi alışverişi yapılabilir; Sunucu'da bulunan başka programlar çalıştırılabilir ve böylece Web sayfalarımıza HTML'in sınırlamalarının ötesinde hareket ve ziyaretçi ile etkileşme olanağı kazandırılabilir.

PHP ve Web Sunucusu

Bizim açımızdan PHP, bir Web sunucu programıdır; kurulacağı sistemdeki Web sunucusu ile uyumlu olması gerekir. 4'ncü sürümü itibariyle, PHP bütün Unix-türevi sistemler (örneğin Linux) ve Microsoft Windows sistemleri ile uyumludur. Birlikte çalışabileceği Web sunucu programları arasında Apache, IIS, FHTTP, Omni HTTPd, Xitami ve Windows 95/98 için PWS (Personal Web Server) vardır. Gerçek Internet ortamında sunucu programlara PHP yeteneği kazandırma işlemi, Web Pnogramcısı olarak bizi ilgilendirmez; bizim için Internet sitemize evsahipliği yapan Hosting firmasının PHP desteği verip vermediğini bilmek yeter. Fakat tasarımlarımızı sınayabilmek için kendi bilgisayarımıza bir kişisel Web Server kurmak ve bu programı PHP-uyumlu hale getirmek gerekir.

PHP Dili

PHP bir Script dilidir; PHP ile yazdığınız "programlar" birer düzyazı dosyasıdır. Dil ögelerini ayrıntılı olarak ele almadan önce bir iki yazım kuralından söz edelim.
PHP yorumlayıcısı, bu "programı" çalıştırabilmek için dosyanın içinde PHP komutlarını arar. PHP komutları birinci bölümde gördüğümüz gibi iki şekilde yazılabilir:

1. <?PHP .... ?>
2. <? .... ?>

Bunlara PHP komut ayracı denir; birinci türü uzun veya standart ayraç sayılır; ikincisine ise "kısa ayraç" denir. PHP yorumlayıcısının kısa ayraç kullanmasını istemiyorsak, PHP.ini dosyasındaki, short_open_tag = On: satırını short_open_tag = Off; yapmak yeter.

PHP, nasıl bir ayraç ve etiket ile yazarsak yazalım, daima sunucuda çalıştırılır ve ziyaretçiye asla PHP kodları gösterilmez.

PHP kodlarımız, oluşturulmasını istediğimiz sayfanın HTML kodları ile tabir yerinde ise iç içe yazılır. Bunun bir örneği olarak yukarıdaki dosyayı şöyle değiştirerek, merhaba3.adıyla kaydedin:

<HTML>
<HEAD>
<TITLE>PHP ile Merhaba</TITLE>
</HEAD>
<BODY>
<CENTER>
<B>
<H1>
<?PHP
print "Merhaba Dünya!";
?>
</H1>
</B>
</CENTER>
</BODY>
</HTML>

Sayfamızın görüntüsünde hiç bir değişiklik olmamakla birlikte, Browser'a giden HTML kodları önemli ölçüde değişmiş olacaktır.
Gerçi burada henüz ihtiyacımız yok; çünkü bir bakışta yazdığımız kodun marifetini anlayabiliyoruz; ama ciddî PHP programcılığına başladığımız zaman, hangi satırda neye niyet ettiğimi anlamamız daima mümkün olmayabilir. Biz kendi programımızı satır satır ezberlesek bile, işbirliği yaptığımız diğer Web programcılarının programımızı anlamalarını sağlamamız gerekir. Bunu, yorum satırları ile yapabiliriz. PHP ayraçları içinde iki türlü yorum bulunabilir: Çok-satırlı yorumlar ve tek satırlı yorumlar. Birinci grubu, başına "/*" ve sonuna "*/” işaretleri koyarak, ikinci grubu ise sadece başına “//” işareti koyarak belirtiriz:

<HTML>
<!- - Bu satır HTML'in yorum satırı
Buraya istediğimiz kadar yorum yazabiliriz..
Browser bu satırları dikkate almaz - - >
<HEAD>
<TITLE>PHP ile Merhaba</TITLE>
</HEAD>
<BODY>
<CENTER>
<B>
<H1>
<?PHP
/*
Bu satır da PHP'nin çok-satırlı yorum bölümü..
Bunu da PHP yorumcusu asla dikkate almaz
Buraya istediğimiz kadar yorum yazabiliriz.
*/
print "Merhaba Dünya!";
// Bu ise PHP'nin tek satırlı yorum bölümü
// Bu satırları da PHP yorumcusu dikkate almayacaktır.
?>
</H1>
</B>
</CENTER>
</BODY>
</HTML>

PHP'rir bir diğer yorum işareti ise # (Diyez) işaretidir. Bu işaretin başında olduğu satır da PHP tarafından dikkate alınmaz:

<?PHP
# Bu satır PHP'nin çok-satırlı yorum bölümü..
# Bunu da PHP yorumcusu asla dikkate almaz
# Buraya istediğimiz kadar yorum yazabiliriz.
print "Merhaba Dünya!";
?>

Diyez ile yorum haline getirdiğimiz satırların sonuna başka işaret koymaya gerek yoktur

15 Mart 2012, 16:27	#1
KuzeY Mesajlar: n/a	PHP Nedir? Tarihçesi PHP Tarihçesi? PHP 1994 yılında Rasmus Lerdorf tarafından web sunucusuna koyduğu özgeçmişinin kaç kişi tarafından okunduğunu izlemek için geliştirmeye başlanmıştır. İlk başta bu versyonlar halka açık olmamakla birlikte 1995 yılında Personal Home Page Tools adı altında diğer insanların kullanımına açık hale getirilmiştir. O yıllarda içerisinde çok basit bir iki makroyu anlayabilen ufak bir derleme motoru kişisel sayfalarda kullanılmaya alışık olunan bazi gereçleri bulunduran , misafir defteri , sayaç vb uygulamaları barındıran bir araçtı. 1995 yılında derleme motoru tekrar yazılarak adına PHP/FI V2 denildi ve bu sürüm Rasmus tarafından yazılan ve HTML form bilgilerini işleyebilen bir yapıya sahipti buna mySQL desteğinide ekleyince PHP/FI tam anlamıyla doğmuş oldu. Bir çok kişinin desteği ve kendi yazdıkları kodları paylaşmaları sonucu çok hızlı bir şekilde gelişti ve 1997 de Zeev Suraski ve Andi Gutmans tarafından tamamen yeniden yazılan derleme motoru PHP V3 için bir taban oluşturdu. Bundan yaklaşık bir iki ay önce PHP V4 çıktı ve bu sürümde PHP V3 gibi sıfırdan yeniden yazıldı. PHP'ye Giriş PHP, bir Script dilidir; yani kodları düz yazı dosyaları halinde kaydedilir ve kullanılacağı ortamda bir yorumlayıcı tarafından yorumlanır. Bu, PHP ile yazacağınız programları, derlemek yani ortaya bir EXE veya çalıştırılabilir başka bir dosya çıkartmaya gerek olmadığı anl*** gelir. Fakat PHP Script'lerinizi çalıştırabilmek için bu dili bilen bir programa ihtiyacınız vardır. Bu programın tek başına (komut istemci penceresinde veya terminal ekranında) çalışması mümkün olduğu gibi, Web Server tarafından da çalıştırılabilir olması gerekir. Başka bir deyişle Web Sunucu programının PHP anlar hale getirilmesini sağlamak zorundayız. PHP yorumcusu, bugün Zend-çekirdeği adı verilen bir Scripting teknolojine dayalı olarak, Zeev Suraski ile Andi Gutmans tarafından sıfırdan, tamamen yeniden yazılmış bulunuyor. Zend, tıpkı Windows Script Host ve mesela Visual Basic for Applications (VBA) gibi, işletim sistemine kendisi ile uyumlu Script dilleriyle yazılmış programları çalıştırma imkanı kazandıran bir teknolojidir. Bugün bu dilin resmî adı "PHP: Hypertext Preprocessor" (Hiper-metin ön-işlemcisi) olarak değiştirildi, ve çeşitli Web Server'ların PHP dili anlaması için gerekli yorumlayıcıları yeniden üretlidi. Peki ama PHP nedir? PHP ile artık oturup her türlü işlevselliği sahip programlar yazabilirsiniz; yani PHP başlı başına uygulama alanları bulabilecek düzeye ulaşmıştır. Başka bir deyişle PHP ile oyun programından tutun veritabanı yönetimine kadar hemen her türlü programı yazabilirsiniz. PHP, Web Sunucu'ya bir takım işler yaptırmak için program yazma dilidir. Tıpkı CGI/Perl veya ASP ya da ColdFusion, Java (Javascript değil!) gibi! PHP kodları, oluşturacağımız HTML sayfalarında HTML etiketlerinin arasında kendi özel ayracı içinde yazılır: <html> <?PHP echo ("Merhaba Dünya!"); ?> </html> İster kişisel bilgisayarımızda, ister gerçek Internet ortamında olsun, bir Web Sunucu, ziyaretçinin (Internet istemci programının, Browser'ın) talep ettiği dosya adının uzatması olarak ".PHP," ".PHP2," ".PHP3," veya ".PHP4" görünce, kendine kendine, "Yine bana iş çıktı!" diye düşünür! Çünkü Web Server, uzatması ".htm" veya ".html" olan bir dosyayı, kendi sabit disklerinden birinde bulur ve zahmetsizce, ziyaretçinin bilgisayarına gönderir. Fakat, ".asp," .pl," ".cfm" gibi, ".PHP" uzatması, Web Sunucu'ya bu sayfayı olduğu gibi, alıp ziyaretçinin Browser'ına göndermek yerine, önce PHP yorumlayıcıyı çağırarak, ona teslim etmesi gerektiğini bildirir. PHP yorumlayıcısı (yani Windows ortamında PHP.exe veya 4'ncü sürümle gelen PHP4isapi.dll, Unix ve türevlerinde çalıştırılabilir PHP dosyası), kendisine teslim edilen bu belgede önce "<?PHP" ve "?>" ayraçları arasındaki PHP kodlarını seçerek alır ve gereği ne ise onu yapar. Bu ayraçların içinde kalan kodlar, bizim yapılmasını istediğimiz işlemin komutlarıdır. HTML ile yetinmeyip, PHP kullanmamızın sebebi, bu komutların HTML'in yapayacağı şeyleri yapmasıdır. 1-HTML'in yapamayacağı şeylerin başında, Web Sunucusu'nda yapılacak işler vardır. Sözgelimi HTML etiketlerini kullanarak, Web Sunucusu'ndaki bir veritabanı dosyasını açıp, içindeki verileri okuyamayız. 2-HTML yoluyla Web Sunucusu'nun sabit disklerindeki düz yazı dosyalarını da okuyamayız ve bu disklere dosya yazamayız. 3-HTML etiketleri ile Web ziyaretçimizden bilgi edinebilir ve bunları Sunucu'ya yollayabiliriz; ama o kadar! Bu bilgileri işe yarar şekle sokmak için bize Server'da çalışan bir program gerekir. Server'da çalışan program, EXE ve DLL veya JSP (Java Server Pages) gibi bir "gerçek program"; veya Perl, ASP ve PHP gibi Script diliyle yazılmış bir program olabilir. Web Sunucu, ".PHP" uzatmasını görünce bu dosyayı PHP yorumlayıcısına verir ve o da "<?PHP" ve "?>" ayraçları içindeki kodları icra eder. Bu icraatın sonunda ortaya çıkan ürün eğer ziyaretçiye gönderilecekse, HTML etiketleri içinde gönderilir; yani ziyaretçi asla PHP kodlarını göremez. Özetlersek, PHP bir CGI programlama dilidir; bu dille, Web Sunucusu ile Web ziyaretçisi arasındaki buluşma noktası olan CGI'da bilgi alışverişi yapılabilir; Sunucu'da bulunan başka programlar çalıştırılabilir ve böylece Web sayfalarımıza HTML'in sınırlamalarının ötesinde hareket ve ziyaretçi ile etkileşme olanağı kazandırılabilir. PHP ve Web Sunucusu Bizim açımızdan PHP, bir Web sunucu programıdır; kurulacağı sistemdeki Web sunucusu ile uyumlu olması gerekir. 4'ncü sürümü itibariyle, PHP bütün Unix-türevi sistemler (örneğin Linux) ve Microsoft Windows sistemleri ile uyumludur. Birlikte çalışabileceği Web sunucu programları arasında Apache, IIS, FHTTP, Omni HTTPd, Xitami ve Windows 95/98 için PWS (Personal Web Server) vardır. Gerçek Internet ortamında sunucu programlara PHP yeteneği kazandırma işlemi, Web Pnogramcısı olarak bizi ilgilendirmez; bizim için Internet sitemize evsahipliği yapan Hosting firmasının PHP desteği verip vermediğini bilmek yeter. Fakat tasarımlarımızı sınayabilmek için kendi bilgisayarımıza bir kişisel Web Server kurmak ve bu programı PHP-uyumlu hale getirmek gerekir. PHP Dili** PHP bir Script dilidir; PHP ile yazdığınız "programlar" birer düzyazı dosyasıdır. Dil ögelerini ayrıntılı olarak ele almadan önce bir iki yazım kuralından söz edelim. PHP yorumlayıcısı, bu "programı" çalıştırabilmek için dosyanın içinde PHP komutlarını arar. PHP komutları birinci bölümde gördüğümüz gibi iki şekilde yazılabilir: 1. <?PHP .... ?> 2. <? .... ?> Bunlara PHP komut ayracı denir; birinci türü uzun veya standart ayraç sayılır; ikincisine ise "kısa ayraç" denir. PHP yorumlayıcısının kısa ayraç kullanmasını istemiyorsak, PHP.ini dosyasındaki, short_open_tag = On: satırını short_open_tag = Off; yapmak yeter. PHP, nasıl bir ayraç ve etiket ile yazarsak yazalım, daima sunucuda çalıştırılır ve ziyaretçiye asla PHP kodları gösterilmez. PHP kodlarımız, oluşturulmasını istediğimiz sayfanın HTML kodları ile tabir yerinde ise iç içe yazılır. Bunun bir örneği olarak yukarıdaki dosyayı şöyle değiştirerek, merhaba3.adıyla kaydedin: <HTML> <HEAD> <TITLE>PHP ile Merhaba</TITLE> </HEAD> <BODY> <CENTER> <B> <H1> <?PHP print "Merhaba Dünya!"; ?> </H1> </B> </CENTER> </BODY> </HTML> Sayfamızın görüntüsünde hiç bir değişiklik olmamakla birlikte, Browser'a giden HTML kodları önemli ölçüde değişmiş olacaktır. Gerçi burada henüz ihtiyacımız yok; çünkü bir bakışta yazdığımız kodun marifetini anlayabiliyoruz; ama ciddî PHP programcılığına başladığımız zaman, hangi satırda neye niyet ettiğimi anlamamız daima mümkün olmayabilir. Biz kendi programımızı satır satır ezberlesek bile, işbirliği yaptığımız diğer Web programcılarının programımızı anlamalarını sağlamamız gerekir. Bunu, yorum satırları ile yapabiliriz. PHP ayraçları içinde iki türlü yorum bulunabilir: Çok-satırlı yorumlar ve tek satırlı yorumlar. Birinci grubu, başına "/" ve sonuna "/” işaretleri koyarak, ikinci grubu ise sadece başına “//” işareti koyarak belirtiriz: <HTML> <!- - Bu satır HTML'in yorum satırı Buraya istediğimiz kadar yorum yazabiliriz.. Browser bu satırları dikkate almaz - - > <HEAD> <TITLE>PHP ile Merhaba</TITLE> </HEAD> <BODY> <CENTER> <B> <H1> <?PHP /* Bu satır da PHP'nin çok-satırlı yorum bölümü.. Bunu da PHP yorumcusu asla dikkate almaz Buraya istediğimiz kadar yorum yazabiliriz. */ print "Merhaba Dünya!"; // Bu ise PHP'nin tek satırlı yorum bölümü // Bu satırları da PHP yorumcusu dikkate almayacaktır. ?> </H1> </B> </CENTER> </BODY> </HTML> PHP'rir bir diğer yorum işareti ise # (Diyez) işaretidir. Bu işaretin başında olduğu satır da PHP tarafından dikkate alınmaz: <?PHP # Bu satır PHP'nin çok-satırlı yorum bölümü.. # Bunu da PHP yorumcusu asla dikkate almaz # Buraya istediğimiz kadar yorum yazabiliriz. print "Merhaba Dünya!"; ?> Diyez ile yorum haline getirdiğimiz satırların sonuna başka işaret koymaya gerek yoktur Paylaş Bu sitelerde paylaş; Digg Del.icio.us Technorati Twitter

Seçenekler	Arama
Yazdırılabilir şekli göster Sayfayı E-Mail olarak gönder	Arama: Gelişmiş Arama Yap
Stil
Normal Hybrid-Şeklinde gösterime geç Ağaç şeklinde gösterime geç

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)