02 Temmuz 2013, 22:53 | #1 | ||||||||||||||||||||
Keyifli~Üye Üyelik tarihi: 28 Mart 2011
Mesajlar: 1.444
| Üreteçlerin Bağlanması üreteçler nasıl bağlanır - pillerin bağlanması - pilin elektromotor kuvvetiElektrik devrelerinin enerji ihtiyacı pil, akü ve üreteç gibi güç kaynaklarından sağlanır. Pilin (+) kutbundan çıktığı düşünülen +1 birimlik yükün devreyi dolanarak tekrar (+) kutba gelmesi için pilin enerji üretmesi gerekir. Birim yükün devreyi tam olarak dolanması için pilde dönüşen yani pilin harcadığı enerjiye bu pilin elektromotor kuvveti (emk) denir. Pilin elektromotor kuvveti ε sembolü ile gösterilir. Bir pilin uçlarına bağlanan voltmetre bu emk değerini gösterir. Pilin devreye akım vermeden voltmetre doğrudan pilin uçlarına bağlanırsa voltmetre doğrudan pilin εelektromotor kuvveti(Emk) değerini gösterir. Pilin uçlarına ampul bağlandığında voltmetrenin gösterdiği değer değişir. Yeni durumda voltmetrenin gösterdiği değer +1 birimlik yükün devreyi dolaşması için gerekli enerjiye eşittir. Ayrıca bu enerji pilin ve devrenin uçları arasındaki potansiyel farkının bir göstergesidir. Buradan çıkarılan sonuç, pilim (emk değeri ile uçları arasındaki potansiyel farkı aynı değer değildir. Emk değeri daha fazladır. Peki, aralarındaki fark nerede harcanmaktadır? Bunu anlamak için pilin yapısından dolayı bir iç direncinin olduğunu bilmek gerekir. Dolayısıyla pilin iç direncinin uçları arasındaki potansiyel farkı ile lambanın uçları arasındaki potansiyel farkının toplamı pilin elektromotor kuvvetine eşittir. Bir üretecin iç direnci ihmal edilmediği sürece, seri bağlı bir direnç gibi düşünülür. Bu bağlantıya göre, üretecin emk si, üretecin ya da R direncinin uçları arasındaki potansiyel farkı ile iç direncin uçları arasındaki potansiyel farkının toplamına eşittir. Üretecin iç direnci ihmal edilirse, E =V olur. Yani üretecin emk si ile uçları arasındaki potansiyel farkı eşit olur. Bu durum da R direncinden geçen akım şiddeti ohm kanunu olan bağıntısı ile bulunur. Piller günlük yaşamımızın vazgeçilmezi haline gelmiştir. Telefonlarda, televizyon kumandasında, mp3 ve mp4 lerde, el fenerlerinde , bilgisayar mauslarında (fare),fotoğraf makineleri benzeri birçok cihaz kalem pil dediğimiz kuru piller kullanılmaktadır. Bazı cihazlar için tek pil yeterken bazıları için iki ya da daha fazla pil gerekmektedir. Bu durumda pilleri uç uca seri olarak bağlayarak daha fazla potansiyel farkı oluşturmamız gerekmektedir. Bazıları ise daha farklı amaçlar için, örneğin daha uzun süre kullanmak için paralel bağlamamız gerekmektedir. Sonuçta enerji sağlayan piller olmadan cihazlar çalışmıyor. Bir pilin (+) kutbunu diğer pilin (-) kutbuna bağlayarak elde edilen bağlama şekline “seri bağlı piller “denir Seri bağlı pillerin her birinden eşit miktar akım geçer. Yani toplam akım birinden geçen akıma eşittir. Üretecin toplam elektromotor kuvveti (emk),elektromotor kuvvetlerin ayrı ayrı toplamına eşittir. εt=ε1+ε2+ε3 olur. Seri bağlı üreteçlerin iç dirençleri de seri bağlı olduğundan ,toplam iç direnç, reş=r1+r2+r3 olur. Aynı cihazda özdeş piller kullanılır. Seri bağlı pil sayısı arttıkca lambanın uçları arasındaki potansiyel dolayısıyla lambadan geçen akım şiddeti de artar. Sonuçta seri bağlı pil sayısının artması lambanın parlaklığını arttırır. El fenerlerinde daha fazla ışık alabilmek için piller seri olarak bağlanır. Eğer pillerin birinin (+) kutbu diğerinin (– ) kutbuna bağlanamaz ise el feneri ışık vermez. 2. TERS BAĞLI PİLLER Üreteçlerin (-) kutupları ya da (+) kutupları birbirine bağlanarak elde edilen bağlama şekline “ters bağlı üreteçler” denir. Ters bağlı üreteçler birbirlerinin etkisini azaltıcı yönde etki yapar.Yani üreteçler özdeş değilse toplam emk,büyükten küçük değer çıkarılarak bulunur. εt=ε1-ε2+ε3 reş=r1+r2+r3 Üreteçten çekilen akım ise emk si büyük olan üretecin (+) kutbundan çıkarak devreyi dolaşır. İç direncin ters bağlanması olmaz. Bundan dolayı iç dirençler toplanır. 3.PARALEL BAĞLI PİLLER Piller (+)kutupları bir noktada (-) kutupları ise başka bir noktada olacak şekilde yapılan bağlamaya “paralel bağlı piller”denir. Paralel bağlı piller özdeş olmalıdır.Özdeş olmaz ise dış devreden akım geçmese bile üreteçler arasında akım geçişi olur.Çünkü üreteçler paralel bağlı olduğundan uçları arasındaki potansiyel farkı eşitleninceye kadar birinden diğerine yük geçişi olur.Bu durum zamanla pillerin tükenmesine neden olur. Paralel bağlı özdeş üreteçleri devreye verdikleri akım şiddetine eşittir. Devrenin toplam emk si pillerden birinin emk sine eşittir. Et=E dir. Üreteçlerin iç direnci önemsiz değil ise, paralel bağlanmanın özelliği geregince, toplam iç direnç, Rt= r/n den bulunur. Buradaki n,üreteç sayısıdir. PİLLERİN VE ÜRETEÇLERİN TÜKENME SÜRESİ Üreteçlerin ampersaat veya benzeri bir birim cinsinden yük miktarını belirten ömürleri vardır. Bir üretecin ömrü ya da tükenme süresi, yapılış anındaki boyutlarına, yapısını oluşturan maddelerin cinsine bağlıdır. Özdeş üreteçlerin yapıları aynı olduğundan, bunların tükenme süresi çekilen akıma bağlıdır. Üreteç veya pilden ne kadar az akım geçiyorsa tükenme süresi uzun, ne kadar fazla akım geçiyorsa tükenme süresi o kadar kısa olur. Pillerin ömürleri kısadır. Seri bağlı pillerin ömürleri tek pilin ömründen azdır. Seri bağlı özdeş pillerin sayıları arttıkça tükenme süreleri kısalır. alıntı | ||||||||||||||||||||
Bookmarks |
Etiketler |
Üreteçlerin Bağlanması |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| |