Alt 20 Haziran 2013, 11:32   #1
Keyifli~Üye
 
Angel - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
 
Üyelik tarihi: 07 Mayıs 2012
Mesajlar: 1.647
Angel is on a distinguished road
Puanlar: 5.049, Seviye: 1
Puanlar: 5.049, Seviye: 1 Puanlar: 5.049, Seviye: 1 Puanlar: 5.049, Seviye: 1
Üst seviye: 99%, 0 Gereken puan
Üst seviye: 99% Üst seviye: 99% Üst seviye: 99%
Etkinlik: 14%
Etkinlik: 14% Etkinlik: 14% Etkinlik: 14%
Standart Radyasyon Ve Kanser

Kanser Hakkında - Kanser Nedir - Kanser Teşhisi - Kanser Tedavileri - Radyasyon Kanser

Son yıllarda toplumdaki kanser vakalarının arttığı görüşü doktorlar arasında da oldukça yaygın. İlk sırada suçlananlar Çernobil felaketi ve diğer çevresel kirleticiler…, Peki ya, tıbbi amaçlı radyasyonun etkisi ne düzeyde?


Bilgisayarlı Tomografi (BT; ingilizcede Computerized Tomography- CT-), tanısal radyolojide çığır açan bir gelişmedir. 1970’ lerde kullanıma girdiğinden beri giderek artan sıklıkta kullanılan bir görüntüleme yöntemidir. ABD’de, BT incelemelerinin sayısı, 1980’de yaklaşık 3 milyon iken 2006’da yaklaşık 62 milyon olmuştur; bunların da 4 milyon kadarı çocuk hastalardır. BT incelemelerinin yaklaşık 2/3’ü abdomen (karın), yaklaşık 1/3’ü ise kafa için yapılmaktadır.


Son yıllarda BT’nin, çocuk hastalardaki “tanısal” ve yetişkin kişilerdeki “tarama” amaçlı kullanımı ciddi artış göstermiştir. Bunun da başlıca nedeni, BT teknolojisindeki gelişmedir. Artık bir BT kesiti elde etmek için gereken süre 1 saniyeden daha kısadır. İnceleme süresinin çok kısalması sayesinde, küçük çocukların anestezi uygulanmadan incelenmesi mümkün hale gelmiştir. Çocuklarda artan BT incelemelerinin en büyük kısmı apandisit teşhisine yöneliktir. Yetişkinlerdeki BT incelemelerinin artışında ise 4 “tarama” konusu öne çıkmaktadır: koroner damar hastalığı için yüksek riskli kişilerde “kalp taraması”, sigara içicilerde akciğer kanseri yönünden “akciğer taraması”, kolon kanserine yönelik “sanal kolonoskopi”, ve “tüm vücut tarama”.


Ancak, BT’de kullanılan radyasyon dozları, x ışını kullanılan diğer görüntüleme yöntemlerine göre çok daha fazladır:


İnceleme Hedef organ Hedef organın aldığı radyasyon (mGy)


PA Akciğer grafisi akciğer 0.01


Lateral Akciğer grafisi akciğer 0.15


Yetişkin AP karın grafisi mide 0.25


Yetişkin abdomen BT mide 15 (kesit başına)


Yenidoğan abdominal BT mide 30 (kesit başına)


Mamografi (analog) meme 2


En az birkaç kesitli bir BT incelemesinde, inceleme bölgesindeki her bir organın aldığı radyasyon dozu 30-90 mSV arasındadır (1 mSv= 1 mGy) (BT’deki gibi, radyasyon dozunun uniform olmadığı durumlarda doz birimi olarak mSV kullanılılır).


Radyasyon dokulara nasıl zarar verir?


X ışınlarının enerjisi, atomların yörüngelerinde dolanan elektronları yörüngelerine bağlayan enerjilerden daha yüksektir ve onların yörüngelerinden kopmalarına neden olur. Yörüngelerinden ayrılarak serbest kalan elektronlara “iyon” denir. İyonlaşmaya yol açtığı için x ışınları “iyonlaştırıcı radyasyon” diye anılır. İşte x ışınlarının, biyolojik ortamlarda oluşturduğu zararlı etkilerin temelinde bu “iyonizasyon” etkisi yatmaktadır.


X ışınlarına maruz kalan bir organda x ışınlarının su molekülleriyle etkileşimi hidroksil radikallerin (H+ iyonu) oluşmasına yol açar. Hatırlanacağı gibi, organın ortalama %90’ı sudur, yani x ışınlarının su moleküllerini iyonlaştırması, organı etkilemesi anlamına gelir. X ışınlarının su molekülleriyle etkileşmesinden ortaya çıkan hidroksil radikalleri DNA ile etkileşerek DNA hasarı ya da kırıklar oluşturur. Bu dolaylı etkinin yanı sıra, x ışınları doğrudan DNA’yı da iyonize edebilirler. Radyasyona bağlı olarak doğrudan ya da dolaylı şekilde ortaya çıkan bu hasarların çoğu hücreler içinde hızla onarılır, ancak DNA kırıklarının tamir edilmesi pek kolay değildir ve tam olarak iyileştirilemeyen bu kırıklar nokta mutasyonlarına, kromozom translokasyonlarına ve gen füzyonlarına yol açabilirler ki hepsinin ortak sonucu, dokuda KANSERİN BAŞLAMASIDIR.


Sık yapılan abdomen BT incelemelerinde radyasyon zararı, yalnız incelenen kişiyi değil onun çocuklarını da etkileyebilir. Radyasyona en hassas hücreler üreme hücreleridir. Üreme hücrelerinde oluşan DNA hasarları, fetüse aktarılabilir ve böylece yeni jenerasyonda kanser riski artmış olur.


Radyasyonun kanser başlatıcı etkileri ile ilgili bilgilerin çok önemli bir kısmı 1945’teki atom bombasından etkilenen yaklaşık 25,000 kişiden elde edilen verilerin analizine dayanmaktadır. Bu kişiler ortalama 40 mSV (5-150 mSv) vücut radyasyon dozuna maruz kalmışlardı. Buradaki “ortalama dozun”, birkaç kesitlik bir abdomen BT incelemesinde verilen ortalama radyasyon dozuyla (yetişkinlerde 30 mSv, çocuklarda 90 mSv civarında) benzer düzeyde olduğuna dikkat ediniz.


Peki, çocuklarda ortalama organ dozunun yetişkinlerdekine göre çok daha yüksek olduğu dikkatinizi çekti mi? Bunun iki nedeni var: 1. genç dokular radyasyonun iyonlaştırıcı etkisine karşı daha hassastır. 2. beklenen yaşam süresi daha uzun olduğu için radyasyon tarafından başlatılan kanserlerin ortaya çıkma şansı daha yüksektir.


1991-1996 yılları arasında, ABD’de bütün kanserlerin %0.4 ’ünün, 1997-2006 yılları arasında ise %1.5-2’sinin BT incelemelerine bağlı olduğu tahmin edilmektedir. İngiltere’de ise yılda 100-250 kişinin tıbbi radyasyona bağlı kanserlerden öldüğü bildirilmektedir.


1991-1996 yılları arasında kullanılan BT ayarları ile hesaplanan yukarıdaki radyasyon dozlarının, yeni cihazlarda daha az olması beklenmektedir. Aslında, endüstri, doktorların talepleri doğrultusunda, hep “daha az radyasyon” ve “daha iyi görüntü” sağlama gayretindedir. Ancak son durum bazen beklentilere uymaz... örneğin, radyasyon dozundaki azalmanın doktorlar üzerindeki rahatlatıcı etkisi, BT’nin her geçen yıl daha da sık başvurulan bir yöntem haline gelmesine yol açmaktadır. Bir kısım BT incelemesinin yeterli tıbbi dayanaktan yoksun olduğu da bir diğer gerçektir. Kafa travması, kronik başağrısı ve epilepsi nöbeti gibi makul gerekçeler bir yana, “rutinden” ya da doktorlar arasındaki iletişimsizlikten kaynaklanan “gereksiz” BT incelemeleri az değildir. Bir araştırmaya göre pediatrik radyologlar, çocuklardaki BT incelemelerinin 1/3 kadarının zorunlu olmadığı görüşündedirler.


Peki, zorunlu değilse doktorlar neden bu kadar çok BT incelemesi talep ederler? Çünkü doktorlar BT’ye de “diğerleri gibi bir radyolojik inceleme” gözüyle bakmakta, radyasyon dozları arasındaki farkları bilmemekte ya da radyasyonun zararını küçümsemektedirler: ABD’de yakın zamanda yapılan bir çalışma, radyologların %53’ünün ve Acil Servis doktorlarının %91’inin, BT’nin kanser başlatabilecek düzeydeki radyasyon etkisini bilmediğini göstermiştir. İngiltere’deki bir başka araştırma, doktorların %97’sinin radyasyon dozu tahminlerinin gerçek dozların çok altında olduğunu ortaya koymuştur.


Araştırmalar, ABD’de, BT incelemelerinin üçte birinin yeterli tıbbi gerekçe olmadan yapıldığını, buna göre yılda yaklaşık 20 milyon yetişkine ve 1 milyon çocuğa gereksiz yere radyasyon verildiğini göstermektedir.


Bu konuda Türkiye’yi temsil eden bir çalışma bulunmamaktadır.


Referanslar:


N Engl J Med. 2007; 357 (22):73-80


BMJ 2003; 327: 371-372



Prof. Dr. Ayşegül ÖZDEMİR Meme Radyolojisi


Angel isimli Üye şimdilik offline konumundadır   Alıntı ile Cevapla
Yeni Konu aç Cevapla  

Bookmarks

Etiketler
Radyasyon Ve Kanser


Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)
 
Seçenekler Arama
Stil

Yetkileriniz
Konu Acma Yetkiniz Yok
Cevap Yazma Yetkiniz Yok
Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok

BB code is Açık
Smileler Açık
[IMG] Kodları Açık
HTML-Kodu Kapalı
Trackbacks are Açık
Pingbacks are Açık
Refbacks are Açık




Tüm Zamanlar GMT +4 Olarak Ayarlanmış. Şuanki Zaman: 21:47.

dekorasyon Endüstriyel Mutfak EKipmanları sanal ofis Kiralık Ofis | sanal ofis sanal ofis | sanal ofis | muadil toner | fantezi iç giyim fantezi giyim araç takip sistemleri | kişi takip sistemleri | Varlık takip sistemleri | filo takip sistemleri |
istanbul travesti | izmir escort bayan izmir escort tuzla escort bursa escort bursa escort casino siteleri casino siteleri casino siteleri casino siteleri casino siteleri bahis siteleri istanbul travesti travesti forum |
istanbul travesti Mekanları | istanbul travesti Haber | istanbul travesti Bilgi | istanbul travestileri | istanbul travesti | travesti | ankara travesti| ankara travesti | ankara travesti ankara travesti

Search Engine Optimization by vBSEO 3.6.1

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428