Artrit - Dejeneratif Artrit - Sanal Hayat Keyifli Forumun Tek Adresi - Sesli Sohbet

**Handan_** · 20 Haziran 2013, 09:54

osteoartrit ve romatoid artrit - artrit nedir - İnflamatuar bursit tendinit - romatizmal hastalıklar -

Artritin (arthritis) kelime anlamı eklemin inflamasyonudur ("Arth" eklem ve "itis" inflamasyon anlamına gelmektedir). İnflamasyon ağrı, sertlik, kızarıklık ve şişliği belirten bir tıbbi terimdir.

Vücudunuzun herhangi bir bölümünde artrit nedeniyle inflamasyon veya ağrı görülebilir. Bazı romatizmal rahatsızlıklar güçten düşürücü, hatta yaşamı tehdit edici olaylara neden olabilir veya kaslar, kemikler ve iç organlar da dahil olmak üzere vücudun diğer bölümlerini etkileyebilir.

Artrit, çocuklar da dahil her yaştan insanı etkileyebilir. Yaşla birlikte artritin görülme sıklığı da artmaktadır, ancak her beş hastadan yaklaşık üçü 65 yaşın altındadır.

Artritin 100'ün üzerinde farklı türü vardır.

Basitçe anlatmak için artriti iki kategoriye ayıracağız: dejeneratif artrit ve inflamatuar artrit.

DEJENERATİF ARTRİT NEDİR?
Bir eklemin yapısı bozulduğunda (dejenere olduğunda) kıkırdak kademeli olarak pürüzlü hale gelir, aşınmaya başlar ve altındaki kemik kalınlaşır. Bu bozulma ile birlikte eklemde ağrı, sıcaklık hissi ve şişlikle birlikte inflamasyon (mikropsuz iltihaplanma) meydana gelebilir.
Kıkırdak, kemik uçlarını kaplayan ve koruyan sert bir elastik maddedir. Sağlıklı eklemlerde, eklemin üzerine ağırlık verdiğinizde kıkırdak şok emici işlevi görür. Kıkırdağın kaygan yüzeyi de eklemlerin rahatça hareket etmesini sağlar.
Osteoartrit (OA) olarak da bilinen dejeneratif artrit, başparmak tabanındaki eklemi, parmakların uç ve / veya orta eklemlerini, kalçalar, dizler ve ayak başparmağı tabanındaki eklemleri etkileme eğilimi gösterir. Dejeneratif artrit daha erken yaşta başlamış dahi olsa, çoğu kişi belirtileri 40’lı veya 50’li yaşlarında fark etmeye başlar.
Dejeneratif eklem hastalığı olan bir kişi, etkilenmiş eklemde sabahları yaklaşık 15-20 dakika süren bir sertlik hissedebilir. Günün ilerleyen saatlerinde ve eklemler kullanıldıkça ağrı ve rahatsızlık genellikle kötüleşir. Eklemleri dinlendirmek rahatlama sağlar.

İNFLAMATUAR ARTRİT NEDİR?
İnflamatuar artrit vücuttaki herhangi bir eklemi etkileyebilir. En yaygın görülen inflamatuar artrit türü romatoid artrittir (RA) ve el ve ayaklardaki küçük eklemleri tutma eğilimi gösterir. İnflamatuar artrit çeşitli şekillerde başlayabilir. En yaygın şekli bir eklemde başlayıp birkaç hafta ila aylar içinde yayılarak diğer eklemleri tutan, eklem ağrısı ve sertliğin yavaş başlangıcıdır. Hızla başlayabileceği gibi (neredeyse bir gece içinde) bir eklemden diğerine “sıçrar” gibi olan yavaş eklem ağrısıyla da başlayabilir.
İnflamatuar artrit, etkilenmiş eklemlerde acı, ağrı, sertlik, sıcaklık hissi ve şişliğe neden olur. En dikkat çekici özelliği dinlenmeden sonra eklemlerdeki sertlik hissidir. Bu, özellikle sabahları daha belirgindir; “gevşeme” hissinden önce sertlik saatlerce sürebilir. Bazı kişilerde, eklem inflamasyonuna enerji kaybı (halsizlik) eşlik edebilir. Diğer belirtiler hafif ateş, kilo kaybı, kas ağrısı veya el parmaklarında uyuşma ve karıncalanma olabilir.
Vücuttaki her eklem sinovyum olarak adlandırılan ince bir doku tabakasıyla kaplıdır. Sinovyum, normal eklemi kaygan tutmak için küçük miktarlarda sıvı üretmekten sorumludur. İnflamatuar artrit durumunda, nedense vücudun bağışıklık sisteminin kafası karışır ve sinovyuma saldırmaya başlar. Vücudun bağışıklık sistemi tarafından salgılanan kimyasal maddeler eklemlerde şişlik, ağrı ve sertliğe neden olur ve hatta zamanla kıkırdağa ve kemiğe zara verip biçimlerini bozabilir.
Çoğu kişide belirtiler sabit bir şekilde sürer, bazı kişilerde görülen belirtiler ise bir artar bir azalır, iyi zamanlarla dönüşümlü olarak daha şiddetli eklem ağrısı ve sertliğinin görüldüğü zamanlar olur. Belirtilerin şiddeti kişiden kişiye büyük değişiklik gösterir.
İnflamatuar artrit yerleştikten sonra hayatınızın geri kalanı boyunca sizi etkileyebilecek olan uzun süre devam eden (kronik) bir rahatsızlıktır. Bu nedenle, hastalığınızı kontrol altına almak için bazı ilaçlara ihtiyacınız olacaktır. Bu, genellikle artriti kontrol altına almak için yeterince çok ilaç almak ile yan etkileri önleyecek en az miktarda ilaç almayı dengeleme faaliyetidir. Doktorunuz belirtilerinizle ilgili en yeni sonuçlara, fiziksel muayeneden elde edilen bulgulara ve laboratuvar testlerinize göre ilaçlarınızın dozunu ayarlayacak veya ilaçlarınızı değiştirecektir.

İNFLAMATUAR VE DEJENERATİF ARTRİTİN KARŞILAŞTIRILMASI
ÖZELLİKLER İNFLAMATUAR ARTRİT DEJENERATİF ARTRİT Bazı hastalık örnekleri ➜ romatoid artrit
➜ psöriatik artrit
➜ ankilozan spondilit
➜ sistemik lupus eritematozus ➜ osteoartrit
➜ dejeneratif disk hastalığı Kimlerde görülür? ➜ Genellikle orta yaşlarda (30-60) başlar ve zamanla kötüleşme eğilimi gösterir. Ancak, her yaşta başlayabilir. ➜ Bu, yaşlandıkça daha yaygın hale gelen ve aşırı kullanım sonucu “yıpranma ve aşınmaya” maruz kalan eklemlerde meydana gelme eğilimi gösteren bir eklem hastalığıdır. Nedeni nedir? ➜ Vücudun bağışıklık sistemi eklemlere saldırır (“Otoimmün”) ➜ Kıkırdak dejenerasyonu Nasıl başlar? ➜ Oldukça hızlı bir şekilde, birkaç hafta veya ay içinde eklemlere yayılarak ➜ Genellikle yavaş bir şekilde, eklemlerin aylar veya yıllar içinde kötüleşmesiyle Kaç eklemi etkiler? ➜ Genellikle birçok eklemi etkiler ve vücudun her iki tarafındaki (her iki el, her iki dirsek vb.) eklemleri de kapsayarak simetrik olma eğilimi gösterir ➜ Genellikle bir veya iki eklemi etkiler ve bir çiftin parçası olmayan tek bir eklemde (tek dizde, tek el parmağında vb.) şişlik ve ağrı ile asimetrik (“eşleşmeyen”) olma eğilimi gösterir Hangi eklemler etkilenebilir? ➜ El ve ayaklardaki küçük eklemler
➜ Bilekler, dirsekler, omuzlar, boyun, omurga, dizler ve kalçalar
➜ Tüm eklemler etkilenebilir ➜ El parmaklarının uç eklemleri
➜ Boyun, bel, dizler ve kalçalar Genel belirtiler nelerdir? ➜ Eklem ağrısı, eklemlerde şişlik, hassasiyet ve kızarıklık
➜ Sabahları uzun süren sertlik ve hareket kısıtlılığı
➜ Bazı kişilerde ateş, kilo kaybı, halsizlik ve/veya anemi (kansızlık) görülebilir. ➜ Etkilenmiş eklemlerde sertlik, ağrı ve şişlik olabilir Sabah sertliği var mıdır? ➜ 60 dakikadan uzun süren sabah sertliği ➜ 20 dakikadan uzun süren sabah sertliği Hangi ilaçlar kullanılabilir? ➜ Non-Steroid Antiinflamatuar İlaçlar (NSAİİ’ler)
➜ Hastalık Modifiye Edici (Hastalığı Kontrolde Tutan) Antiromatizmal İlaçlar (DMARD’ler)
➜ Steroidler
➜ Biyolojik İlaçlar
➜ Steroid Enjeksiyonları ➜ Analjezikler
➜ NSAİİ’ler
➜ Enjeksiyonlar: Steroidler ve Eklem içi kayganlaştırıcı sıvı enjeksiyonları (Hyaluronik asit)

En yaygın görülen iki artrit türü osteoartrit ve romatoid artrittir.
Tanı konmadığı ve tedavi edilmediği takdirde birçok artrit türü eklemler, kemikler, organlar ve deride geri döndürülemez hasara neden olabilir.

Bazı artrit türleri ve bunların kısa tanımları aşağıda verilmiştir:

Osteoartrit
Dejeneratif eklem hastalığı olarak da bilinen osteoartrit, yıpranma ve aşınma sonucu meydana gelir. Yerçekiminin basıncı eklemlerde ve çevre dokularda fiziksel hasara neden olur, bu da şunlara yol açar:

ağrıhassasiyetşişlikfonksiyonda azalma
Osteoartrit başlangıçta inflamatuar değildir, başlangıcı hemen anlaşılmaz ve kademelidir, genellikle bir veya yalnızca birkaç eklemi kapsar. En çok etkilenen eklemler şunlardır:

dizlerkalçalarelleromurga
Yaşla birlikte osteoartrit riski de artar. Diğer risk faktörleri eklem travması, obezite ve tekrarlı eklem kullanımıdır.

Romatoid Artrit
Romatoid artrit, vücudun kendi bağışıklık sistemi yanlışlıkla sinovyuma (eklemin içini kaplayan hücre astarı) saldırdığında meydana gelen otoimmün bir hastalıktır. Romatoid artrit potansiyel olarak sakatlığa yol açan uzun süre devam eden (kronik) bir hastalıktır ve şunlara neden olur:

eklem ağrısısertlikşişlikeklem fonksiyonu kaybı
Nedeni halen bilinmese de doktorlar genetik faktörlerin önemli olduğundan şüphelenmektedir. Romatoid artrite erken tanı koymak zor olabilir çünkü hemen göze çarpmayan belirtilerle kademeli olarak başlayabilir.

Ankilozan Spondilit
Ankilozan spondilit, omurları birbirine kaynaştırarak katılaşmış bir omurga oluşturabilen kronik inflamatuar bir omurga hastalığıdır. Omurganın yanı sıra diğer eklemleri de kapsayabilir.
Spondilit, genellikle eklem dışındaki dokularda başlayan inflamasyonun sonucunda ortaya çıkar. Spondilitin en yaygın görülen erken belirtisi aylarca süren bel ağrısı ve sertliktir.
Gerçek neden hala bilinmemekle birlikte, spondilit hastası olan çoğu kişide HLA-B27 olarak bilinen genetik belirteç bulunur. Bu genetik belirtecin bulunması kişide spondilit gelişeceği anlamına gelmez, ancak bu belirtecin bulunduğu kişilerde ankilozan spondilit gelişme olasılığı daha fazladır. Ankilozan spondilit, genellikle 16 ila 35 yaş arası erkekleri etkilemekle birlikte kadınları da etkileyebilir.

Skleroderma
Skleroderma, vücudun bağ dokusunda görülen ve derinin kalınlaşmasına ve sertleşmesine neden olan bir hastalıktır. Ayrıca şunları da etkileyebilir:

eklemlerkan damarlarıiç organlar
İki tür skleroderma vardır: lokalize (bir bölgeye sınırlı) ve jeneralize (genele yayılmış).

Psöriatik Artrit
Psöriatik artrit, romatoid artrite benzer. Kronik bir deri hastalığı olan psöriasis (sedef hastalığı) hastalarının yaklaşık yüzde 5’inde psöriatik artrit de görülür. Psöriatik artritte eklemler ve bazen omurganın inflamasyonu görülür.

Lupus / SLE
Sistemik lupus eritematozus (SLE) aşağıdaki organlarda görülebilen otoimmün bir hastalıktır:

deriböbreklerkan damarlarıeklemlersinir sistemikalpdiğer iç organlar
Belirtiler çeşitlidir, ancak deri döküntüsü, artrit, ateş, anemi, halsizlik, saç dökülmesi, ağız ülserleri ve böbrek sorunlarını içerebilir. Belirtiler ilk olarak genellikle çocuk doğurma yaşındaki kadınlarda görülür ancak çocuklarda veya yaşlı kişilerde de ortaya çıkabilir. Etkilenmiş kişilerin yaklaşık yüzde 90’ı kadındır.

Juvenil Artrit
Juvenil artrit, çocuklarda görülen tüm artrit türleri için genel bir terimdir. Juvenil romatoid artrit çocuklarda en yaygın görülen artrit formudur. Başlıca üç türü vardır:

poliartiküler (çok sayıda eklemi etkiler)pausiartiküler (yalnızca birkaç eklemle ilgilidir)sistemik (tüm vücudu etkiler)
Juvenil romatoid artritin bulgu ve belirtileri çocuktan çocuğa değişiklik gösterir. Tek başına hiçbir test kesin tanı koymak için yeterli değildir. Doğru tanı koyulabilmesi için, juvenil artritin art arda 6 hafta veya daha uzun bir süre boyunca aralıksız var olması gerekir.

Fibromiyalji
Fibromiyalji sendromu aşağıdakilerle tanımlanan ağrılı bir rahatsızlıktır:

kas ağrısıkronik halsizlikuyku bozukluğu
Fibromiyalji adı kaslarda, bağlarda ve kirişlerdeki ağrıyı ifade eder. Fibromiyalji, bir tür yumuşak doku veya kas romatizmasıdır ve eklemlerde şekil bozukluğuna neden olmaz.

Gut
Gut, eklemlerde ve özellikle ayak başparmağında ani ve şiddetli ağrı ataklarına, hassasiyete, kızarıklığa, sıcaklık hissine ve şişliğe neden olan ağrılı bir artrit türüdür. Gutla ilişkilendirilen ağrı ve şişlik, kanın dışında çökelen ve eklemde biriken ürik asit kristallerinden kaynaklanır.

Yalancı gut / CPPD
Kalsiyum Pirofosfat Dihidrat Birikim Hastalığı (CPPD) olarak da bilinen yalancı gut, kalsiyum fosfat kristallerinin (ürik asit kristalleri değil) eklemlerde birikmesiyle meydana gelir. CPPD sıklıkla gut artriti ile karıştırılır. CPPD, gut hastalığından farklı bir hastalık olduğundan, tedavisi de guttan farklıdır.

Enfeksiyöz Artrit
Enfeksiyöz artrit bakteriler, virüsler veya mantarların neden olduğu bir eklem inflamasyonu biçimidir. Tanı, eklemden alınan organizmada kültür oluşturularak konur.

Septik artrite bakterinin yayılması neden olur.Tüberküloz artritine tüberküloz neden olur.Mantar artriti, mantar enfeksiyonundan kaynaklanır.Gonokokal artrit, gonokok adı verilen bakteri ile enfekte olan kişilerde meydana gelir.Viral artrite viral enfeksiyonlar neden olur.
Lyme Hastalığı
Lyme hastalığı keneyle bulaşan ciddi bir hastalıktır. Lyme hastalığı şunları etkileyebilir:

eklemlersinir sistemikalpderigözler
Karpal Tünel Sendromu
Karpal tünel sendromu, el bileğindeki medyan sinir üzerindeki baskının parmaklarda karıncalanma ve uyuşmaya neden olduğu bir hastalıktır. Aniden veya kademeli olarak başlayabilir ve romatoid artrit gibi başka hastalıklarla ilişkilendirilebilir veya başka bozukluklarla bir ilgisi olmayabilir.

Bursit / Tendinit (Bursa / Kiriş iltihabı)
Bursit, bursa keselerinin inflamasyonudur. Bursa, kasların ve kirişlerin kemiklerin üzerinden geçtiği bölgelerde bulunan sıvı dolu keselerdir. Tendonit olarak da bilinen tendinit, tendon (kiriş – kasları kemiğe bağlayan bağ dokusu) inflamasyonudur. Tendonlar kaslarınızı kemiklerinize bağlar. Tendon kılıfı inflamasyonu tenosinovittir. Bunlarda inflamasyon meydana geldiğinde hareketler tutuk ve ağrılı hale gelir.

ARTRİTİNİZİN TEDAVİ EDİLMESİ
Artritinize yönelik tedavi seçenekleri muhtemelen fizik tedavi, meşguliyetle tedavi, eğitim, egzersiz, rahatlama teknikleri gibi ilaç dışı tedavileri ve ilaçları içerecektir. Artritin tedavisinde kullanılan ilaçlar iki genel kategoriye ayrılabilir: yalnızca belirtileri kontrol edenler ile belirtileri ve hastalığı kontrol edenler. En iyi sonuçları elde etmek için sağlık hizmetleri ekibinizle yakın ilişki kurmanız ve doktorunuzun verdiği tedaviye tam olarak uymanız gerekmektedir.

ARTRİTLE SAVAŞMAK İÇİN 5 İPUCU
1. Bilgi Edinin: Artritinizin türü ve mevcut tedaviler hakkında bilgi edinin.
2. Katılımcı Olun: Bakımınızla ilgili kararlarda aktif bir katılımcı olun.
3. Kaynaklarınızı Tanıyın: İhtiyacınız olan desteği ve kaynakları nereden bulacağınızı öğrenin.
4. Sağlığınızı Koruyun: Düzenli olarak egzersiz yapın, dengeli ve sağlıklı beslenin ve sağlıklı kilonuzu koruyun.
5. İlaçlarınızı Tanıyın: Almakta olduğunuz tüm reçeteli ve reçetesiz ilaçları sağlık görevlisine/görevlilerine bildirin.

Artrit ile Yaşam Derneği

Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir)